"Wróg", Davide Cali, Serge Bloch

Autor: Davide Cali, Serge Bloch

Tytuł oryginału: L’ennemi

Seria:

Gatunek: literatura dziecięca

Język oryginału: francuski

Przekład: Katarzyna Skalska

Liczba stron: 60

Wymiary: 230 x 305 mm

ISBN: 978-83-7776-080-2

Wydawca: Zakamarki

Oprawa: twarda

Miejsce wydania: Poznań

Ocena: 4/6

Czasem zdarza się, że wpadnie nam w ręce książka o tyleż intrygująca, co osobliwa. Już od pierwszego spojrzenia rodzi się wtedy zaciekawienie tym, co owa niezwykła publikacja kryje w swoim wnętrzu, a co za tym idzie – chcemy niezwłocznie zacząć jej lekturę.

Takim typem publikacji jest rekomendowana przez Amnesty Interantional książka pokaźnych rozmiarów, zatytułowana dość lakonicznie, ale bardzo trafnie: Wróg. Jest to nietypowe dzieło dwóch francuskich twórców, skierowane co prawda do bardzo młodego czytelnika, jednak niosące ze sobą wiele wartościowego przekazu, a forma, w jakiej Wróg został stworzony, wciąga już od pierwszych stron. Pisząc „forma” mam na myśli to, że ta dziecięca, ale jakże dojrzała książka, jest niczym układanka, puzzle, całość, która jest odsłaniana czytelnikowi po kawałku, ze strony na stronę. Duże sztywne karty pokryte dziecięcymi niemalże, skromnymi, lecz jednocześnie wyjątkowo sugestywnymi ilustracjami dawkują nam fabułę Wroga tekstem oszczędnym i dosadnym, zwracającym uwagę tylko i wyłącznie na to, co dla danego elementu fabularnego ważne. Choć czytania we Wrogu nie ma zbyt wiele, należy podkreślić, że tak ilustracje, jak i równie skromne teksty mają olbrzymią siłę oddziaływania na wyobraźnię, nie tylko dziecka, ale i człowieka dorosłego, który z tematyką II wojny światowej zetknął się już niejeden raz.

Wróg jest publikacją, która przypomniała mi o wyśmienitej satyrze wojennej Josepha Hellera, Paragrafie 22. I nic w tym dziwnego, gdyż oryginalne w swej formie dzieło panów Cali i Blocha także jest satyrą II wojny światowej, obrazującej jej absurdy i bezsensowność.

Choć Wróg jest publikacją skierowaną do dzieci, przy pierwszym kontakcie może wydawać się nieco dla nich nieodpowiedni. Wrażenie to jednak okaże się zupełnie mylne, gdyż nie znajdziemy w tej książeczce nic, co mogłoby zaszokować dziecko. Wręcz przeciwnie: publikacja ta zwróci jego uwagę na rzeczy bardzo istotne, rozwinie wyobraźnię i zobrazuje, jak ważną i istotną rzeczą dla każdego z nas jest pokój na świecie.

Geniusz Wroga tkwi w jego sugestywnej prostocie, formie przemawiającej do czytelnika w każdym wieku. Jest to książka bez wątpienia bardzo uniwersalna, a przy tym wyjątkowa, i godna polecenia każdemu. Jej obrazkowa forma i oszczędność tekstowa robią przy lekturze większe wrażenie niż niejeden światowy bestseller, i nie należy mylnie interpretować skromnego na pierwszy rzut oka Wroga, ponieważ można naprawdę mocno się pomylić. Zdecydowanie polecam.

"Próby ognia", James Dashner

Autor: James Dashner

Tytuł oryginału: The Scorch Trials

Seria: Więzień Labiryntu

Gatunek: fantastyka, fantasy, science fiction

Język oryginału: angielski

Przekład: Agnieszka Hałas

Liczba stron: 420

Wymiary: 145x205 mm

ISBN: 978-83-61386-26-1

Wydawca: Papierowy Księżyc

Oprawa: miękka

Miejsce wydania: Słupsk

Ocena: 2/6

Ostatnimi czasy często się słyszy o autorach, którzy szturmem podbijają listy światowych bestsellerów. W bardzo dużym stopniu przyczynia się do tego przemysł kinematograficzny i rozreklamowane, widowiskowe filmy, na które uczęszczamy do kin. Jednym z takich pisarzy jest James Dashner, niegdyś autor serii książek dla młodszych czytelników, a dzisiaj twórca fantastyki skierowanej do młodzieży i dorosłych czytelników.

Próby ognia są drugim tomem bestsellerowej trylogii amerykańskiego pisarza, której część pierwsza, Więzień labiryntu, osiągnęła międzynarodowy sukces. Obie te części trylogii zostały sfilmowane, więc niektórzy z czytelników będą je znali nie tylko z powieści, ale również z kinowych czy też domowych ekranów.  

Wartka akcja pełna niespodziewanych zwrotów, wciągająca w większym lub mniejszym stopniu fabuła, odpowiedni dramatyzm i klarownie nakreślone sylwetki niekoniecznie skomplikowanych bohaterów – te elementy składają się na całość prozy Dashnera. Przynajmniej w przypadku czytelników nieco młodszych, którzy nie są zbyt mocno obeznani z klasykami fantastyki naukowej. Próby ognia – podobnie jak Więzień labiryntu – mogą się takim właśnie czytelnikom podobać, gdyż nie zabraknie w nich żywej, dynamicznej akcji, ale tym z nas, którzy jesteśmy już obeznanym w jakimś stopniu z przedstawicielami światowej fantastyki i dystopijnymi światami w poważniejszym wykonaniu, nie zaoferują, niestety, niczego nowego. Powiem więcej: niektóre z rozwiązań fabularnych książek Dashnera doświadczeni czytelnicy będą musieli potraktować z przymrużeniem oka, a pomimo dynamizmu tekstów tego amerykańskiego pisarza mogą podczas lektury odczuć także znudzenie. Dokładnie tak było w moim przypadku – te nieskomplikowane, podane w prosty sposób wydarzenia, emocje młodych bohaterów, intrygi i dużo, dużo biegania – to wszystko nie potrafiło wzbudzić we mnie jakichkolwiek żywszych emocji. Próby ognia nie są i najwyraźniej wcale nie miały być niczym odkrywczym, gdyż zostały oparte na tym, co w literaturze fantastycznej dzisiaj jest już dobrze znane i w dużym stopniu wyeksploatowane, więc wniosek płynie z tego faktu tylko jeden: twórczość Jamesa Dashnera powinna zostać skierowana wyłącznie do młodszego czytelnika, którego skutecznie wciągnie w świat fantastyki naukowej i któremu otworzy drzwi do literackich światów znacznie bardziej skomplikowanych i lepiej wykreowanych. Dlatego właśnie odradzam powieści Dashnera czytelnikom doświadczonym w literaturze fantastyczno-naukowej, a polecam je tym z Was, którzy dopiero zaczęli poznawać alternatywne fantastyczne światy. Oraz, co całkowicie zrozumiałe, czytelnikom, którym Więzień labiryntu, pierwsza odsłona trylogii, podobała się i którzy żądni są wiedzy o dalszych przygodach bohaterów tej popularnej trylogii. 

"Kopia ojca", Philip K. Dick

Autor: Philip K. Dick

Tytuł oryginału: The Collected Short Stories of Philip K. Dick, volume 3: The Father-Thing

Seria:

Gatunek: fantastyka, fantasy, science fiction

Język oryginału: angielski

Przekład: Janusz Szcepański, Wiktor Bukato

Liczba stron: 552

Wymiary: 152x225mm

ISBN: 978-83-7818-809-4

Wydawca: Rebis

Oprawa: twarda z obwolutą

Miejsce wydania: Poznań

Ocena: 5/6

Jakiś czas temu recenzowałem Wariant drugi, zbiór opowiadań dwudziestowiecznego, kultowego już dzisiaj pisarza, Philipa K. Dicka. Wariant drugi zawierał opowiadania napisane przez tego niezwykłego twórcę w latach 1952 – 1953, natomiast zbiorcze wydanie kolejnych tekstów, które mam przyjemność opisywać teraz i które jest jednocześnie trzecim tomem opowiadań Philipa Dicka, zatytułowane Kopia ojca, odsłania przed czytelnikiem aż dwadzieścia trzy utwory powstałe w ciągu kilkunastu miesięcy przed wydaniem Loterii słonecznej, pierwszej opublikowanej powieści Dicka.

Podobnie jak poprzedni zbiorczy tom opowiadań, Kopia ojca także została opatrzona czarno-białymi ilustracjami Wojtka Siudmaka, naszego rodzimego artysty, przedstawiciela realizmu fantastycznego, którego prace wprost idealnie pasują do nietypowego klimatu dickowskich tekstów. Trzeci tom opowiadań wzbogacono również o przedmowę dobrze znanego polskiemu czytelnikowi Roberta J. Szmidta, a także przekład przedmowy do wydania amerykańskiego, napisanej przez Johnna Brunnera, autora znanego w świecie fantastyki naukowej chociażby z takich powieści jak Ślepe stado czy Na fali szoku. Jak więc widać, wydawnictwo Rebis włożyło sporo pracy w to, by pod względem wydania trzeci tom wczesnych dickowskich tekstów trzymał poziom równie wysoki jak dwa poprzednie.

W warstwie tekstowej składającej się na Kopię ojca znajdziemy dwadzieścia trzy utwory, których klasyfikacja gatunkowa mija się z celem ze względu na ich różnorodność i specyfikę właściwą Dickowi. Znajdziemy wśród nich takie teksty jak: Wisielec, Dziwny Eden, Eksponat, Chwyt reklamowy czy Gra pozorów. Część z zamieszczonych w zbiorze opowiadań trafia w takiej postaci do polskiego czytelnika po raz pierwszy, jednak odnajdziemy wśród nich także teksty znane dzisiaj już i cenione, jak na przykład dość nietypową historię traktującą o ludzkim mutancie, Złoty człowiek, oraz robiącą silne wrażenie ekstrapolację nuklearnej histerii wojennej, noszącą tytuł Już nie żyjesz, Foster.

Kopia ojca jest, naturalnie, kolejnym koniecznym nabytkiem dla tych czytelników, którzy już zgromadzili dwa poprzednie tomy opowiadań Dicka. Będzie również intrygującą lekturą dla każdego czytelnika, który chciałby się z twórczością Philipa Dicka zapoznać, choć może niekoniecznie ktoś taki powinien akurat zaczynać od zbioru jego wczesnych tekstów. Tak czy inaczej, intelektualna dawka dickowskiej prozy zawarta w Kopii ojca nie sprawia zawodu, a wręcz przeciwnie: pozostawia czytelnika z uczuciem satysfakcji płynącej z ukończonej lektury zawartych w tomie opowiadań, cieniem niejakiej konsternacji wywołanej poszczególnymi tekstami oraz licznymi rozmyślaniami na tematy poruszane przez autora. Polecam, oczywiście.